aug. 2022
Lego Masters 1984
Voor de tentoonstelling ‘Architectuur in Lego’ kregen tien Nederlandse jonge architecten in 1984 opdracht van de Rotterdamse Kunststichting een huis in Lego te ontwerpen. Paul de Vroom en Dolf Dobbelaar maakten een verhaal over en een ontwerp van de Chinese villa.
Daarbij konden zij gebruik maken van de meer dan 1600 soorten bouwsteentjes. De bouwopdracht was summier en liet de architect grote vrijheid, alleen het grondoppervlak van het bouwterrein was aan een (vrij klein) maximum gebonden, er moesten tenslotte hanteerbare maquettes worden geproduceerd. Voor vloeroppervlak, aantal verdiepingen en het bouwvolume golden geen beperkingen. De architect werd gevraagd aan te geven hoeveel en wat voor bewoners de villa moest herbergen. De bedoeling van de tentoonstelling is tweeërlei: serieus en luchtig. Zij laat zien hoe een nieuwe generatie Nederlandse architecten een (zij het niet-alledaagse) opdracht voor een villa-ontwerp uitvoert. Het gebruik van LEGO materiaal geeft aan de ontwerpen een ironische, wellicht absurdistische meerwaarde. Hoewel de tentoonstelling niet in de eerste plaats voor de gemiddelde LEGO gebruiker gemaakt was, zou zij een groter publiek bereiken dan de vooral in architectuur geïnteresseerden.
De tien architecten moesten niet alleen een villa bouwen, ze moesten ook het verhaal van de bewoners van de villa te verzinnen. De expositie was een enorm succes, tot ver in 1986 waren de tien villa's in verschillende Nederlandse musea te zien. De modellen werden opgenomen in de verzameling van het Nederlands Architectuurmuseum.
De Chinese villa
Aan het einde van hun desperate tocht door de winterse Himalaya strompelden Tchang en Kuifje over een brokkelig bergpad. Op het ogenblik dat de Chinese jongeling uitgeput ineen dreigde te storten, wees onze jonge held op een vaag schijnsel tussen de mistflarden. Tchang kreeg nieuwe moed, greep zich aan Kuifje vast en kwam weer overeind. In een tergend traag tempo begon zich voor hun ogen het mysterie te onthullen. Plotseling rilde Kuifje en schreeuwde in opperste verwarring naar zijn vriend: "Dit is het! Dit is de villa...." (uit: Eén, twee, drie met Broccoli)
Het was nu duidelijk te zien. Op de rand van de rotswand stond een kleine villa die met alle wetten van de zwaartekracht scheen te spotten.
Het huis bestond eigenlijk uit een doos van twee verdiepingen die met lange kolommen op de rotswand leek te balanceren. Alsof de situatie niet gevaarlijk genoeg was begon op dat moment met luid gepiep en gekners een groot blok onder de villa uit te draaien. "Kuifje, Kuifje", zei Tchang, "dit is het zwembad waar niemand in durft te zwemmen!" Boven de kloof helde nu een glazen zwembad, gevuld met dampend water. Toen onze vrienden bij de villa waren aangekomen zwiepten twee garagedeuren van glazen bouwstenen open. De situatie onder de villa werd in een klap zichtbaar. Naast het zwembad stond een merkwaardig automobiel met nog merkwaardiger passagiers. In een lange glazen hal bevonden zich de trappen. Eén die langs de wijnkelders dwars door de rotswand de diepte in zakte en één die diagonaal omhoog de hemel in leek te lopen.
De twee kameraden waren meer nieuwsgierig dan angstig, en slopen de trap op. Bij de eerste verdieping stopte Tchang en fluisterde tegen Kuifje: "Ga maar naar boven, ik zie je op het dakterras." De moedige Tchang ging langs de garderobe de woonkamer binnen en trof een vrijwel lege ruimte aan. Er waren slechts twee muren en een aanrecht aanwezig. Net toen Tchang van het ongelofelijke uitzicht stond te genieten klonk een geheimzinnig gezoem. Hij draaide zich en viel bijna flauw van verbazing. De kamer was volledig veranderd; het leek wel of de muren verdraaid en verschoven waren.
Tchang holde de woonkamer uit en stoof "Kuifje, Kuifje!" roepend de trap op. Juist op dat ogenblik rende Kuifje uit de arcade van de tweede verdieping eveneens de trap op. Hijgend bereikten beiden het dakterras en wisselden hun ervaringen uit. Ook Kuifje bleek iets dergelijks te zijn overkomen. Hij vertelde dat de tweede verdieping uit één doorlopende slaapverdieping bestond, waar twee dichte blokken in stonden. Zoals bij de woonkamer was ook hier de situatie onverwachts veranderd. Muren en deuren waren gaan draaien en de blokken bleken badkamers te zijn. Ze waren volledig identiek, de één totaal geel, de andere totaal rood gekleurd.
Op het dakterras waren de helden al snel weer tot rust gekomen en keken om zich heen. Langs een sportveldje lagen halters en naast een rij cipressen draaide een groot zilverkleurig zonnescherm langzaam in het rond.
Het spookt hier, dacht Kuifje en keek naar beneden. Diep in de kloof zag hij in de zinderende hitte een idyllisch tropenstrand liggen. Verkleumd peinsde hij: dit is onmogelijk, of ..... Op dit moment werden zijn mijmeringen ruw verstoord door een oorverdovend lawaai. Onder veel gejoel gleed een reuzenpanda over een glimmende glijbaan en kwam met een luide plons in het zwembad terecht... Onthutst werd Kuifje alles duidelijk. Dit was het verloren gewaande Eldorado van de Verschrikkelijke Sneeuwman.